انتخاب رشته آینده، کار و مسیر زندگی را مشخص میکند. داوطلب برای انتخاب رشتهی تحصیلی باید ویژگی های یک انتخاب رشته خوب را بداند. و همه جوانب را بسنجد.
تحلیل کارنامه اولیه کنکور برای یک انتخاب رشته خوب
همانطور که میدانید پس از اعلام نتایج اولیه کنکور سراسری کارنامه اولیه همه داوطلبان آزمون منتشر میشود. برای آنکه انتخاب رشته خوب داشته باشیم، ابتدا کارنامه اولیه منتشر شده را بررسی میکنیم. اولین موردی که باید در کارنامه بررسی شود٬ این است که آیا داوطلب مجاز به انتخاب رشته میباشد؟
آن دسته از داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته شدهاند، باید در مراحل بعدی فاکتورهایی از جمله رتبه در سهمیه، رتبه کشوری، سهمیه، تراز علمی و همچنین رتبه در زیرگروههای آن گروه آزمایشی که شرکت کردهاند را مورد بررسی قرار دهند.
قبل از انتخاب رشته به نکات زیر توجه کنید!
یکی از چالشهای اصلی داوطلبین کنکور٬ انتخاب رشته متناسب با علاقه و شرایط شخصی است. دانشآموزان نیاز دارند پس از اتمام آزمون و دریافت کارنامه اولیه با دقت این کار را انجام دهند. شناخت تمامی عواملی که بر انتخاب داوطلب تاثیر دارد مهمترین قسمت این فرآیند است. اگر شما هم قصد انتخاب رشته دارید برای انجام این فرآیند مهم به نکات زیر توجه کنید:
-
علاقه:
هر کس به خوبی میداند به چه رشتهای علاقه دارد و از تلاش در آن زمینه خسته نمیشود. با احساسی و هیجانی علاقه بیشتر از هر معیار دیگری است؛ پس در این مورد محتاطانه رفتار کنید.
-
جنسیت:
درست است که در واقع مرز مشخصی بین زنان و مردان برای انجام کار وجود ندارد و این دو در تمام عرصههای اجتماعی دوشادوش یکدیگر در جامعه فعالیت میکنند اما بعضی از رشته-شهرها به تفکیک زن یا مرد پذیرش دارند و بایستی به این نکته توجه کرد. همینطور برای انجام خیلی از مشاغل ویژگیهای خاصی مدنظر است (مشاغلی مثل معدن و صنعت و… که سختی کار دارند یا در مشاغل پزشکی با انسان،خون و.. سرو کار دارند) که حتما وجود و عدم وجود این ویژگیهای فردی و شخصیتی در خود را بررسی کنید.
-
نیاز جامعه:
توجه به نیاز اصلی جامعه در شرایط گوناگون برای داوطلبین بسیار مهم است. اگر شرایط به گونهای باشد که نیاز به یک رشته زیاد باشد. بازار کار خوبی برای فارغ التحصیلان دارد. وقتی بازار کار در یک رشته اشباع میشود٬ میزان درآمد و امنیت شغلی پایینتر خواهد آمد.
-
پیشبینی آینده:
حتما برای انتخاب رشته موقعیت آینده رشته و شغل خود را در نظر بگیرید. زیرا بسیاری از رشتهها در زمان حال وضعیت خوبی دارند. ولی در آینده اشباع میشوند. یا اینکه در حال حاضر استقبال خوبی از آنها نمیشود. ولی به زودی جامعه به آن نیاز پیدا خواهد کرد.
-
تعیین اولویتها:
تعداد شرکت کنندگان در کنکور و رتبه در انتخاب رشته مهم هستند. باید داوطلب اولویتهای خود را به ترتیب مشخص کند. مثلا اگر رشته مهندسی مکانیک دانشگاه آزاد تهران قبول میشوید، همین رشته را در دانشگاه دولتی گیلان نیز پذیرفته میشوید. بایستی بین این دو٬ اولویتهای خود را انتخاب کنید. آیا شرایط رفتن به شهرستان را دارید؟. آیا تمایل به حضور در خوابگاه را دارید؟.
-
ترجیحات خانواده:
در بسیاری از خانواده نگرش خاصی نسبت به بعضی رشتهها وجود دارد. یا نگرش مثبت یا نگرش منفی. یعنی در صورتیکه خانواده موفقیت را درتحصیل فرزند خود در رشتهای خاص بداند حتما داوطلب را به آن سمت سوق میدهد(موفقیت یکی از اعضای خانواده،شرایط اجتماع و تحصیل خانوادگی و …). و همینطور اگر نگرش منفی داشته باشد(مثلا منزلت وشان اجتماعی را در رشتهای نمیبیند) فرزند خود را از حضور در آن رشته منع میکند.
-
توانایی فردی:
برای مطالعه بشتر: چرا باید یک مشاور تحصیلی خوب انتخاب کنیم؟
مراحل یک انتخاب رشته خوب؟
در این قسمت بررسی میکنیم که چگونه انتخاب رشته ی خوبی داشته باشیم.
-
قدم اول:
تاثیر جمعآوری اطلاعات، در یک انتخاب رشته خوب چگونه است؟
اولین و مهمترین قدم برای انتخاب رشته خوب، جمعآوری اطلاعات است.
با این کار شما اعتمادبهنفس لازم را بهدست میآورید که به تصمیمات و انتخابهای خود باور داشته باشید، مزایا و معایب هر کدام را بررسی کنید و با آگاهی کامل، اولویتبندی کنید.
راههای جمعآوری اطلاعات کافی:
برای جمع آوری اطلاعات درمورد رشته و مشاغل راه های زیادی وجود دارد. در این بخش چند مورد از آنها را بررسی میکنیم:
۱ـ سرچ بر اساس اولویتبندی
به کمک سرچ در گوگل و بررسی تمام رشتههایی که فکر میکنید میتوانند برای شما مناسب باشند.
۲ـ دفترچه راهنمای انتخاب رشته
دفترچه انتخاب رشته کنکور، کاملترین راهنمای انتخاب رشته است.
با بررسی این دفترچه شما میتوانید مراحل ثبتنام، لیست کد رشتهها و شرایط پذیرش و… را بررسی کنید.
دفترچه راهنمای انتخاب رشته
فهرست دفترچه انتخاب رشته به شکل زیر است:
فصل اول: توضيحات و شرايط و ضوابط كلی پذيرش و مسير انتخاب رشته.
- بخش اول – راهنمای عملی انتخاب رشته.
- بخش دوم – آشنایی با مقررات انتخاب رشته.
فصل دوم: توضيحات و جداول كد رشته شهرها.
۳ـ کمک گرفتن از افراد باتجربه
سومین راه کمک گرفتن از افراد باتجربه است. شما میتوانید با پُرسوجو کردن اطلاعات خوبی درباره رشتهی مورد نظر، بازار کار و… به دست آورید.
-
قدم دوم: اولویتبندی کنید
با چهار سؤال اساسی شما را برای تعیین این اولویتها راهنمایی میکنیم.
چه رشتهای؟
کدام شهر؟
کدام دانشگاه؟
خوابگاه یا خانه؟
قدم سوم: انتخاب رشته خوب با تخمین رشته
به کمک تخمین رتبه از رشته و دانشگاه مورد پذیرش مطلع شوید.
- آزمونهای آزمایشی
در آزمونهای آزمایشیِ قبل از کنکور شرکت کردهاید؟ با استفاده از تخمین رشته انلاین، بررسی کنید چه رشته ای قبول میشوید.
در اینجا باید به دو نکته مهم اشاره کرد!
ـ بهتر است قبل از کنکور این کار را انجام ندهید تا استرس بیمورد نگیرید.
ـ این تخمینها کاملاً تقریبی است و صدرصد کامل و درست نیست.
- تخمین رشته
با نتایج اولیه آزمون کنکور، وارد نرم افزارهای تخمین رشته شوید. ارزیابی انتخاب رشته شما بر اساس این رتبه مورد سنجش قرار میگیرد. پس نتایج اولیه تخمین قبولی نزدیکتری به شما میدهد.
البته بازهم تضمینی برای دقیق بودن نتایج نیست. این نتایج براساس قبولی های سالهای قبل است.
قدم چهارم: چندین نمونه بررسی کنید.
در سه قدم قبلی اولویت ها را مشخص کردیم. اطلاعات لازم برای انتخاب رشته را جمعآوری کردیم. سپس پیشبینی کردیم که کدام رشته و شهر و دانشگاه قبول میشویم.
حالا به سراغ قدم نهایی میرویم. یعنی یک انتخاب رشتهی خوب داشته باشیم.
داوطلب میتواند 150 رشته انتخاب کند. که میتواند بهترتیب اولویتبندی خود، این 150 انتخاب را مرتب کند.
هنگام انتخاب رشته، 150 انتخاب دارید. اما برای پر کردن این 150 انتخاب، باید استراتژی هوشمندانهای داشته باشید.
پس ما انتخابهای خودمان را به سه دسته تقسیم میکنیم:
- دسته اول: رشتههای خوشبینانه
رشتههایی که شانس قبولی در آنها کم است و حتی شاید رویایی باشند را میتوانید در این دسته قرار دهید.
- دسته دوم: رشتههای منطقی
با توجه به قدمهای قبلی، شما تقریباً میتوانید بفهمید که شانس قبولی شما در کدام کدرشتهها بیشتر است.
این کد رشتهها را میتوان در دسته رشتههای منطقی قرار داد.
- دسته سوم: رشتههای بدبینانه
برای کاهش ریسک قبولی رشته های با احتمال قبولی بالا را در این دسته قرار دهید. با اینکار شانش قبولی در دانشگاه را افزایش میدهید.
- 30 انتخاب را به دسته خوشبینانه اختصاص دهید. 90 تا را به منطقی و 30 انتخاب را به دسته بدبینانه اختصاص دهید.
۹ اصل مهم برای انتخاب رشته خوب در کنکور:
در این بخش قصد داریم به ۹ اصل مهم برای انتخاب رشته موفق کنکور اشاره کنیم.
-
شناخت دقیق خودتان
اولین گام برای داشتن انتخاب رشته موفق این است که خودتان را بشناسید. سعی کنید نقاط قوت، علاقهها، استعدادها و ارزشهایتان را مورد بررسی قرار دهید. مهم است که در مورد هدف خود از ادامه تحصیل تفکر کنید. داشتن یک درک عمیق از خودتان به شما کمک میکند تا رشتهای را انتخاب کنید که بیشترین تطبیق را با شخصیت، هدفها و روحیه شما خواهد داشت.
-
هدف خود را تعیین کنید.
چه هدفی از ادامه تحصیل دارید؟ و به طور کلیتر چه اهدافی در زندگی دارید؟ رشته تحصیلی مدنظر شما چگونه میتواند برای دستیابی شما به آن هدف به شما کمک کند. مثلاً اگر شما به دنبال پژوهشهای علمی در زندگی خود هستید، رشتههای علوم پایه و پزشکی میتوانند گزینه مناسبی باشند.
-
فهرستی از رشته های مورد علاقه خود تهیه کنید.
یکی از نکات مهم برای انتخاب رشته خوب این است که به دنبال رشته و حرفهای بگردید که به آن علاقهمند هستید. پیدا کردن رشتهای که به طور طبیعی شما را جذب کند. همچنین شما را به تحصیل و کار در آن تشویق کند میتواند موفقیت شما را تسهیل کند.
فهرستی از رشتههای تحصیلی مورد علاقه خود تهیه کنید. مد نظر داشته باشید که برای تحصیل در این رشتهها و فارق التحصیل شدن از آن باید چه درسها و زمینههای درسی را مطالعه کنید. آیا به این گرایشهای درسی علاقهای دارید یا خیر؟
رشته تحصیلی مورد علاقه باید از چند جنبه مختلف بررسی شود. برخی از مهمترین آن عبارت است از:
به دروس دانشگاهی آن رشته علاقه دارید؟
آیا آینده شغلی آن را میپسندید؟
آیا برای ادامه تحصیلات به گرایشهای آن علاقهمند هستید؟
و…
شما برای پیدا کردن رشته مورد علاقه خود میتوانید دروسی را که در دوران مدرسه بیشتر به آنها علاقه داشتید، مورد بررسی قرار دهید. همچنین از مشاغلی که نسبت به آنها احساس خوبی خواهید داشت و دوست دارید به عنوان شغل آینده شما باشد کمک بگیرید.
-
تراز و رتبه کنکور خود را در نظر داشته باشید.
مسلماً شما متناسب با تراز و رتبهای که در کنکور کسب کردهاید میتوانید انتخاب رشته کنید. رتبه کنکور شما مشخص میکند که در چه رشتههایی مجاز به انتخاب رشته هستید. پس در نظر داشته باشید که متناسب با رتبه باید رشتههای مورد علاقه خود را لیست کنید.
اگر احساس کردید که رتبه شما برای انتخاب رشتههای مورد علاقه خود کافی نمیباشد و امکان تحصیل در رشتههای مورد علاقه را برایتان فراهم نمیکند. باید تصمیم بزرگ و مهمی اخذ کنید. شما باید انتخاب کنید که مجدد میخواهید کنکور بدهید تا به آنچه که میخواهید و هدف شما است دست پیدا کنید. یا از بین رشتههایی که مجاز به انتخاب آنها شدهاید یکی را انتخاب کرده و به تحصیل میپردازید؟
-
تحقیق و پژوهش را فراموش نکنید.
در مورد رشتههای مختلف تحصیلی اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید. تا بتوانید انتخاب رشته خوبی داشته باشید. در رابطه با فرصتهای شغلی، گرایشها، دروس، مهارتهای مورد نیاز در هر رشته و … اطلاعات جمع آوری کنید. جمع آوری اطلاعات به شما کمک میکند رشته مورد علاقه خود را پیدا کنید. ارتباط بین رشتهها و اهداف خود را پیدا کنید. و بتوانید انتخاب مناسبی برای آینده خود داشته باشید.
-
به استعدادهای خود توجه کنید.
به دنبال رشتهای باشید که با استعدادهای شما هم ردیف باشد. بررسی کنید که در رابطه با چه موضوعات و رشتههایی توانایی بالایی دارید. آیا استعدادهای شما میتوانند در رابطه با رشته مورد نظرتان مفید بوده و در پیشرفتتان کمک کنند؟
-
فرصت های شغلی را در نظر بگیرید.
در رابطه با آینده شغلی رشته موردنظرتان تحقیق کنید. رشته موردنظر در صنعت و بازارکار چه امکاناتی را فراهم میکند؟ آیا این رشته در شهر و یا کشور شما آینده شغلی مناسبی دارد. برای در نظر گرفتن فرصت شغلی٬ سوالات زیر را از خود بپرسید:
- آیا رشته موردنظر٬ تقاضا خوبی در بازار کار دارد؟
- من به دنبال یک کار مناسب در این رشته هستم؟. برایم مهم است که حتماً متناسب با رشته خود کار کنم؟.
- پیشرفت روزافزون تکنولوژی چه تاثیری بر این رشته خواهد گذاشت؟
- آیا این رشته که امروز پردرآمد است. در ۵ یا ۲۰ سال آینده نیز به همین اندازه پردرآمد خواهد بود؟
-
دانشگاه های مختلف را مورد بررسی قرار دهید.
مسلماً همه دانشگاه ها امکانات یکسانی ندارند. سطح و رتبه دانشگاه ها بسیار متغیر است. برخی از آنها جزء بهترین دانشگاه های کشور هستند. برخی دیگر رتبه پایین تری دارند. شما باید علاوه بر انتخاب رشته صحیح، در انتخاب دانشگاه نیز دقت کنید. با توجه به رتبه کنکورتان٬ می توانید در رشته موردنظر خود٬ در یک دانشگاه عالی درس بخوانید؟ امکانات دانشگاه های مدنظرتان را بررسی کنید. برای قبولی در رشته موردنظر٬ نیاز به چه رتبه کنکوری خواهید داشت؟
-
هزینه های مالی را در نظر بگیرید.
آیا شما شرایط این را دارید که برای تحصیل در رشته مورد علاقه خود هزینه کنید؟ برخی از افراد با توجه به رتبه کنکورشان قادر نیستند در دانشگاه های دولتی و روزانه به تحصیل در رشته مورد علاقه خود بپردازند. در این شرایط آیا شما می توانید هزینه های دانشگاه آزاد یا غیر دواتی را پرداخت کنید یا خیر؟
سخن آخر
رشتهای را انتخاب کنید که به شما لذت و احساس رضایت میدهد. انتخاب رشته خوب٬ فرصتهای شغلی را برای شما به همراه دارد. پیشرفت شما در زندگی کاری و حرفهای به رشته تحصیلیتان بستگی دارد. رشتهای را انتخاب کنید که مورد علاقه خودتان است. انتخاب رشته خوب باید براساس اهداف شما باشد.
برای داشتن یک انتخاب رشته ایده آل با تیم مشاوره آروند در ارتباط باشید.